حکایت دو پرسش
در بازگشت از کلیسا، جک از دوستش ماکس می پرسد: «فکر میکنی میشود هنگام دعا کردن سیگار کشید؟»
ماکس جواب می دهد: «چرا از کشیش نمی پرسی؟»
جک نزد کشیش میرود و میپرسد: «جناب کشیش، می توانم وقتی که در حال دعا کردن هستم، سیگار بکشم؟»
کشیش پاسخ می دهد : «نه، پسرم، نمی شود این بی ادبی به مذهب است.»
جک نتیجه را برای دوستش ماکس بازگو می کند. ماکس می گوید: «تعجبی ندارد. تو سوال را درست مطرح نکردی. بگذار من بپرسم.»
ماکس نزد کشیش می رود و می پرسد: «آیا وقتی در حال سیگار کشیدن هستم، می توانم دعا کنم؟»
کشیش مشتاقانه جواب می دهد: «مطمئنا پسرم، مطمئنا !»
هنر انسان دانستن اطلاعات و کورکورانه تقلید کردن از آن اطلاعات نیست. هنر یک دانشمند یا فیلسوف گفتن کلمات قلمبه سلمبه نیست، بلکه پرسیدن سوال و «به طور صحیح» گفتن آن است.
بشر گرفتار در آب و نان و مکان و نیازهای مادی، با جریان تفکر و اندیشه آن کاری را خواهد کرد که مردم آتن با سقراط کردند. سقراط در کوچه و خیابان های شهر آتن، وقت و بی وقت برای این مردمان ایجاد پرسش و مسئله می کرد و آتش شک را بر اعتقادشان می بارید تا اگر ناخالصی در آن هست بسوزد و باقیمانده آن آبدیده تر از کوزه ی تردید بیرون آید. مردم آتن، تاب پرسش های او را نداشتند چون فکر کردن برایشان عذاب آور بود. در نتیجه به این بهانه که سقراط جوانان ما را فاسد میکند وی را محکوم به نوشیدن شوکران کردند. شوکران انتقام پرسش هایی بود که سقراط در کوچه و خیابان ها از آنها می کرد.
سقراط به خوبی میدانست آن چیزی که انسان ها را متحول می کند، کتاب های بزرگ نبوده و نیستند بلکه این جملات و پرسش ها هستند که جهان تفکر را متحول کرده اند. پس تا میتوانید سوال«درست» و «به طور صحیح» بپرسید و از پرسیدن در هر زمینه ای ترسی نداشته باشید.
